Luật bida 8 bóng - pool 8 ball
Pool 8 ball - bida 8 bóng hay gọi đơn giản là bida sọc trơn là một trong những thể loại bida lỗ. Cách chơi của nó khá đơn giản khi bạn chỉ cần chọn nhóm bi cần đánh và đánh hết số bi của nhóm đó trước khi đánh bi số 8 vào lỗ. Tuy nhiên, để thi đấu tại các giải đấu có quy mô thì bạn cần phải hiểu cặn kẽ về luật thi đấu của thể loại này.
Mục tiêu của trận đấu
Nội dung bi số 8 là 1 nội dung có cú đánh gọi được chơi với 1 bi cái và 15 bi mục tiêu được đánh số từ 1 đến 15. Một cơ thủ phải đưa vào lỗ 1 nhóm bi được đánh số từ 1 đến 7 (bi màu) trong khi cơ thủ khác phải đưa vào lỗ 1 nhóm bi khác được đánh số từ 9 đến 15 (bi khoang). Cơ thủ nào đánh hết nhóm bi của mình sau đó đánh bi số 8 vào lỗ một cách hợp lệ thì thắng luôn ván đó.
Cú đánh gọi
Trong cú đánh gọi, các bi và lỗ không cần thiết phải chỉ 1 cách rõ ràng (tuy nhiên trong thực tế thi đấu những cú đánh đơn giản và quá rõ ràng thì cơ thủ không cần phải gọi, còn những cú đánh phức tạp thì cơ thủ bắt buộc phải báo trước bi và lỗ được gọi).
Khi gọi cú đánh, không cần thiết phải chỉ rõ các chi tiết như số lần chạm băng, chạm bi.Bất cứ bi nào được đưa vào lỗ sau 1 cú đánh phạm luật vẫn không được đặt lại bất kể chúng thuộc về người đánh hay đối thủ (cần phân biệt giữa lối mất lượt cơ và lỗi bị phạt).
Cú đánh khai cuộc không phải là cú đánh gọi. Cơ thủ đánh khai cuộc ở nội dung này có thể tiếp tục đánh sau khi đưa vào lỗ bất cứ bi mục tiêu nào trong cú khai cuộc hợp lệ.
Xếp bi
Bi được xếp trong khuôn tam giác với bi số 8 nằm ở giữa tam giác. Một bi mục tiêu ở đầu tam giác được đặt trên điểm cuối bàn và hai góc còn lại phải là 1 bi màu và 1 bi khoang.
Thứ tự của cú khai cuộc
Người thắng trong lần thi giành quyền khai cuộc sẽ khai cuộc. Trong nội dung bi số 8 người thắng mỗi ván sẽ khai cuộc ở ván tiếp theo trừ khi có những quy định khác của ban tổ chức cụ thể như:
Cơ thủ luân phiên khai cuộc
Cơ thủ thua khai cuộc.
Cơ thủ thắng khai cuộc.
Khai cuộc đúng luật
Để khai cuộc đúng luật, người khai cuộc với bi cái ở sau lằn ngang đầu bàn phải làm sao để đưa bi mục tiêu vào lỗ hoặc ít nhất có 4 bi mục tiêu chạm băng, nếu không thực hiện được những điều trên thì xem như là phạm luật. Cơ thủ tiếp theo có thể chọn giữa đồng ý đánh tiếp với vị trí bi được giữ nguyên hoặc yêu cầu xếp lại bi để thực hiện cú đánh khai cuộc hay có thể yêu cầu cơ thủ khai cuộc lại.
Trong nội dung này không nhất thiết khi khai cuộc bi cái phải chạm bi mục tiêu đầu tiên (đặt tại điểm cuối bàn).
Cú khai cuộc không được coi là cú đánh gọi. Nếu bất cứ bi mục tiêu nào được đưa vào lỗ trong 1 cú đánh khai cuộc hợp lệ thì cơ thủ đó sẽ tiếp tục lượt cơ của mình và bàn vẫn mở.
Bi cái vào lỗ trong cú đánh khai cuộc
Nếu cú khai cuộc cơ thủ đánh bi cái vào lỗ thì bị xem như là lỗi và tất cả bi mục tiêu được đưa vào lỗ sẽ không được đặt lại ngoại trừ bi số 8, và bàn vẫn mở.
Cơ thủ tiếp theo sẽ có bi cái trong tay được đặt sau lằn ngang đầu bàn và không thể đánh bất cứ bi mục tiêu nào nằm sau lằn ngang đầu bàn trừ khi cơ thủ đánh bi cái qua lằn ngang đầu bàn sau đó quay lại sau lằn ngang đầu bàn chạm bi mục tiêu.
Nếu phần tiếp xúc của bi mục tiêu nằm ngay giữa lằn ngang đầu bàn thì nó vẫn được coi như là nằm phía trên lằn ngang đầu bàn.
Bi mục tiêu rơi khỏi bàn trong cú đánh khai cuộc
Nếu bi số 8 được đưa vào lỗ trong cú đánh khai cuộc thì cơ thủ vừa khai cuộc có thể yêu cầu khai cuộc lại hoặc yêu cầu đặt bi số 8 vào điểm quy định và tiếp tục đánh.
Nếu cơ thủ phạm luật trong cú đánh khai cuộc mà bi số 8 được đưa vào lỗ thì cơ thủ tiếp theo có thể chọn giữa yêu cầu khai cuộc lại hoặc yêu cầu đặt bi số 8 vào điểm quy định và tiếp tục đánh với bi cái trong tay ở sau lằn ngang đầu bàn.
Bàn mở
Bàn để mở khi việc chọn các nhóm bi (khoang hay màu) chưa được xác định. Khi bàn để mở thì bi cái chạm bi màu trước khi chạm bi khoang hay ngược lại đều coi là hợp lệ.
Bàn luôn luôn để mở ngay sau cú khai cuộc. Khi bàn để mở thì đánh vào bi màu hay bi khoang trước trong quá trình đưa vào lỗ một bi màu hay khoang được gọi là hợp lệ.
Tuy nhiên, khi bàn để mở và bi số 8 là bi được chạm đầu tiên thì không có bi màu hay khoang nào được tính cho cơ thủ đó và bị coi như là lỗi.
Cơ thủ đó sẽ bị mất lượt, không bi nào vào lỗ được đặt lại và cơ thủ tiếp theo sẽ tiếp tục đánh với bàn vẫn mở. Trong bàn để mở thì tất cả những bi đã vào lỗ một cách bất hợp lệ đều không được đặt lại.
Chọn nhóm
Việc chọn nhóm bi khoang hay màu không được xác định ở cú khai cuộc thậm chí ngay cả khi cơ thủ đã đưa vào lỗ một hay cả hai nhóm, bởi vì bàn vẫn luôn mở sau cú khai cuộc. Việc chọn nhóm chỉ được xác định sau khi cú đánh khai cuộc cơ thủ đưa vào lỗ một cách hợp lệ bi được gọi.
Cú đánh hợp lệ
Tất cả các cú đánh (ngoại trừ cú đánh khai cuộc và khi bàn để mở), cơ thủ phải đánh đúng nhóm bi của mình trước và đưa vào lỗ một bi mục tiêu hoặc làm cho bi cái hay bất cứ bi mục tiêu nào khác phải chạm băng.
Cơ thủ có quyền đánh bi cái vào băng trước khi chạm bi mục tiêu trong nhóm của mình, tuy nhiên sau khi chạm bi mục tiêu thì bi mục tiêu này phải vào lỗ hoặc bi cái hay bất cứ bi mục tiêu khác phải chạm băng. Không đáp ứng được những yêu cầu này thì coi như là phạm lỗi.
Đánh an toàn
Vì lý do chiến thuật cơ thủ có thể đưa vào lỗ một bi mục tiêu rõ ràng và cũng không tiếp tục lượt cơ của mình bằng cách tuyên bố "đánh an toàn" trước. Cú đánh an toàn được định nghĩa là cú đánh hợp lệ. Nếu một cơ thủ quyết định đánh an toàn bằng cách đưa
vào lỗ một bi mục tiêu rõ ràng thì trước khi đánh phải tuyên bố "đánh an toàn" với đối thủ của mình. Vì nếu như không tuyên bố trước cơ thủ đó sẽ có thể được yêu cầu đánh tiếp bất cứ bi mục tiêu nào được đưa vào lỗ trong cú đánh an toàn đều không được đặt lại.
Ghi điểm
Một cơ thủ có quyền tiếp tục đánh cho tới khi không đưa được một trong nhóm bi của mình vào lỗ hợp lệ.
Sau khi cơ thủ đánh vào lỗ hợp lệ hết tất cả nhóm bi của mình cơ thủ đó đưa bi số 8 vào lỗ.
Phạt khi phạm lỗi (penalty)
Cơ thủ tiếp theo có bi cái trong tay. Điều này có nghĩa rằng cơ thủ đó có thể đặt bi cái ở bất cứ đâu. Điều luật này nhằm ngăn cơ thủ cố tình phạm lỗi để đưa đối thủ của mình vào thế bất lợi. Với bi cái trong tay, cơ thủ có thể dùng tay hoặc cơ (trừ đầu da) để định vị bi cái.
Đánh kết hợp
Đánh kết hợp là được cho phép, tuy nhiên bi số 8 và nhóm bi mục tiêu của đối phương sẽ không phải là mục tiêu đầu tiên chạm của bi cái (ngoại trừ bàn để mở thì bi số 8 cũng không được chạm đầu tiên)
Bi vào lỗ không hợp lệ
Một bi mục tiêu được xem như vào lỗ không hợp lệ khi:
Bi mục tiêu được đưa vào lỗ trong 1 cú đánh phạm luật.
Bi mục tiêu được gọi không vào lỗ đã được chỉ định
Đã tuyên bố “đánh an toàn” trước khi đánh
Tất cả bi mục tiêu được đưa vào lỗ không hợp lệ đều không được đặt lại
Bi mục tiêu rơi khỏi bàn
Nếu bất cứ bi mục tiêu nào rơi khỏi bàn thì coi như là lỗi và cơ thủ sẽ bị mất lượt. Nếu bi đó là bi số 8 thì sẽ bị xử thua ván đó. Bi mục tiêu nào rơi khỏi bàn sẽ không được đặt lại.
Đánh bi số 8
Khi bi số 8 là bi mục tiêu hợp lệ thì đánh bi cái vào lỗ hay phạm lỗi không phải là thua ván đó nếu bi số 8 không vào lỗ hay rơi ra khỏi bàn. Cơ thủ tiếp theo sẽ có bi cái trong tay.
Chú ý: Một cú đánh kết hợp không bao giờ được dùng như một cú đánh hợp lệ để đưa bi số 8 vào lỗ, trừ khi bi số 8 là bi mục tiêu đầu tiên được chạm trong cú đánh.
Thua ván đấu
Một cơ thủ bi thua ván đấu khi vi phạm trong bất cứ điều nào sau đây:
Phạm lỗi khi đánh bi số 8 vào lỗ
Đánh bi số 8 vào lỗ trong cùng cú đánh như là bi mục tiêu cuối cùng trong nhóm bi mục tiêu của mình
Làm bi số 8 rơi khỏi bàn bất cứ lúc nào
Đánh bi số 8 vào lỗ khác với lỗ được chỉ định
Đánh bi số 8 vào lỗ khi nó không phải là bi mục tiêu hợp lệ
Chú ý: Tất cả những vi phạm trên phải được gọi trước khi thực hiện 1 cú đánh khác, nếu không đó được xem như là không có vi phạm nào xảy ra.
Ván đấu bế tắc
Nếu như sau 3 lượt cơ liên tiếp của mỗi cơ thủ (tổng công 6 lượt) thì trọng tài nhận định là sự cố gắng đánh vào lỗ hoặc di chuyển 1 bi mục tiêu nào sẽ dẫn đến thua ván đấu, bi sẽ được xếp lại và cơ thủ khai cuộc ván đó sẽ khai cuộc lại
Điều luật về sự bế tắc được áp dụng mà không cần chú ý tới số lượng bi còn lại trên bàn trong suốt ván đấu và cần sự đồng ý của cả 2 cơ thủ
Chú ý: Ba lần phạm lỗi liên tiếp trong 1 ván đấu không phải là thua ván đấu
